• Είναι το Ρέθυμνο μια πόλη προσβάσιμη στα ΑμεΑ;
Οι υποδομές, η παιδεία αλλά και η εκπαίδευση μιας κοινωνίας σε ό,τι αφορά τους ανθρώπους με αναπηρίες είναι άξονες άρρηκτα συνδεδεμένοι με την ποιότητα ζωής τους, αφού ο σεβασμός στη διαφορετικότητά τους από πλευράς φορέων και πολιτών μπορεί να διαφοροποιήσει σημαντικά την καθημερινότητά τους και να ανακουφίσει τους ίδιους και τις οικογένειές τους.
Οι ιστορίες καθημερινής τρέλας έρχονται δυστυχώς να επιβεβαιώσουν πως οι πόλεις εν έτη 2017 διατηρούν έναν πεπαλαιωμένο σχεδιασμό αλλά και φιλοσοφία με αποτέλεσμα να γίνονται αφιλόξενες για τα ΑμεΑ και να αποκλείουν ανθρώπους με αναπηρία από χώρους αναψυχής, ψυχαγωγίας, εκπαίδευσης, υγείας, υπηρεσίες, στάθμευσης και πολλούς ακόμη απαραίτητους για τη διαβίωση ενός ανθρώπου στην κοινωνία. «Τα μέλη του Σωματείου ΑμεΑ αισθάνονται παραγκωνισμένα και αποκλεισμένα στην καθημερινότητά τους. Καταβάλλουν όμως τιτάνιες προσπάθειες προκειμένου να βγαίνουν και να μπορούν να εντάσσονται στην κοινωνία και την καθημερινότητα» επεσήμανε μιλώντας για την προσβασιμότητα των ΑμεΑ στην πόλη του Ρεθύμνου ο πρόεδρος του Σωματείου ΑμεΑ νομού Ρεθύμνου κ. Δημήτρης Τσαχάκης.
-Είναι τελικά το Ρέθυμνο μια προσβάσιμη πόλη για τα ΑμεΑ;
Ας δούμε την απάντηση μέσα από την εικόνα που έχει το Σωματείο ΑμεΑ για ορισμένα μόνο από τα σημεία της πόλης, ένα σωματείο που επί σειρά ετών στηρίζει τους ανθρώπους που καθημερινά αγωνίζονται ακόμη και για εκείνα τα οποία η πλειοψηφία των πολιτών θεωρεί αυτονόητα.
Όπως τόνισε ο κ. Τσαχάκης, ο Δήμος Ρεθύμνου έχει καταβάλλει φιλότιμες προσπάθειες τα τελευταία χρόνια προκειμένου να καταστήσει την πόλη προσβάσιμη για τα ΑμεΑ. Στο πλαίσιο αυτό υλοποιήθηκαν τα προηγούμενα χρόνια, σε πρόγραμμα που συμμετείχε και ο δήμος Αγίας Νάπας, έργα προσβασιμότητας στο Ρέθυμνο. Σήμερα, οι υποδομές αυτές παρά τις προσπάθειες που έχουν γίνει υστερούν σημαντικά, κυρίως στο σκέλος της συντήρησης, με αποτέλεσμα το Σωματείο ΑμεΑ να έχει καταθέσει υπομνήματα στον Δήμο Ρεθύμνου στα οποία επισημαίνει μια σειρά από βελτιώσεις που πρέπει να γίνουν στα έργα προσβασιμότητας στην πόλη. Όπως τόνισε ο κ. Τσαχάκης: «Ο Δήμος Ρεθύμνου έχει κάνει φιλότιμες προσπάθειες και έχουμε συνεργασία. Ωστόσο, όπου έχει ζητηθεί η γνωμάτευσή μας τα αποτελέσματα είναι θετικά, όπου δεν έχει ζητηθεί παρουσιάζονται προβλήματα».
Ενδεικτικά ορισμένα από τα ζητήματα που δημιουργούνται στην προσβασιμότητα των ΑμεΑ, όπως επισημαίνει ο πρόεδρος του Σωματείου…
«ΣΕ ΠΟΣΟΣΤΟ 70% ΟΙ ΡΑΜΠΕΣ ΣΤΟΥΣ ΔΡΟΜΟΥΣ ΕΙΝΑΙ ΛΑΘΟΣ»
Οι περισσότερες από τις ράμπες που πρέπει να υπάρχουν στις διαβάσεις πεζών για να εξυπηρετούν την άνοδο και κάθοδο των ΑμεΑ στο πεζοδρόμιο, όπως χαρακτηριστικά τόνισε ο κ. Τσαχάκης, είναι λάθος. Και αυτό διότι είτε βρίσκονται σε λάθος σημεία, είτε έχουν λανθασμένη κλίση με αποτέλεσμα ένας άνθρωπος που μετακινείται με αναπηρικό αμαξίδιο να μην μπορεί να τις αξιοποιήσει. Αυτό όμως αναιρεί την ύπαρξή τους, αφού στόχος είναι τα ΑμεΑ να μπορούν να αξιοποιούν τις υποδομές χωρίς τη βοήθεια άλλου προσώπου. Παράλληλα, σε πολλά σημεία της πόλης υπάρχουν ειδικές ράμπες για ΑμεΑ στη μια πλευρά του δρόμου, ενώ είναι ανύπαρκτες στην αντίθετη κάτι που επίσης τις καθιστά μη λειτουργικές.
ΔΙΑΔΡΟΜΟΙ ΓΙΑ ΟΔΕΥΣΗ ΤΥΦΛΩΝ ΠΟΥ ΚΑΤΑΛΗΓΟΥΝ ΣΕ… «ΕΜΠΟΔΙΑ»
Στα προβλήματα των υποδομών προστίθενται και οι διάδρομοι όδευσης τυφλών ατόμων, αφού πολλές φορές έχει διαπιστωθεί πως καταλήγουν σε κολώνες, ή ακόμη και σε κιόσκι ενημέρωσης, σε στάση λεωφορείου και περίπτερα, όπως επεσήμανε ο κ. Τσαχάκης. Προς την κατεύθυνση αυτή η κατάσταση των πεζοδρομίων και των δαπέδων συνολικά δεν βοηθάει, αντίθετα δημιουργεί κινδύνους ατυχήματος.
«ΠΙΑΣΜΕΝΕΣ» ΘΕΣΕΙΣ ΣΤΑΘΜΕΥΣΗΣ ΓΙΑ ΑμεΑ
Ένας καθημερινός Γολγοθάς είναι και οι θέσεις στάθμευσης που προορίζονται για ΑμεΑ και συγκεκριμένα για άτομα με αναπηρία που πληρούν συγκεκριμένα κριτήρια. Με βάσει τα κριτήρια αυτά εκδίδεται και το ανάλογο σήμα από την αρμόδια υπηρεσία της Περιφερειακής Ενότητας. Ωστόσο, αρκετοί είναι οι συμπολίτες που δεν διστάζουν να σταθμεύουν συστηματικά στις θέσεις αυτές και πολλές φορές μεθοδεύοντας ολόκληρο σχέδιο προκειμένου να έχουν πάντα «πιασμένη» μια θέση στην πόλη. «Ετοιμάζουμε διαμαρτυρία για το θέμα των θέσεων στάθμευσης γιατί οι παραβάτες δεν διώκονται. Μάλιστα, είναι παράνομο να γίνεται δεκτό από την Τροχαία το οποιοδήποτε σήμα έχει στη διάθεσή του ο καθένας. Πολλοί κατεβάζουν σήματα από το διαδίκτυο ή τα αγοράζουν από βιβλιοπωλείο και τα χρησιμοποιούν για να παρκάρουν σε θέση στάθμευσης ΑμεΑ, ενώ δεν θα έπρεπε να το χρησιμοποιούν. Οι θέσεις αυτές είναι αποκλειστικά για ανθρώπους με συγκεκριμένες αναπηρίες όχι για όσους έχουν κάποια μορφή αναπηρίας. Και σίγουρα δεν είναι για όσους δεν έχουν αναπηρία» τόνισε ο κ. Τσαχάκης. Παράλληλα, ο πρόεδρος του Σωματείο ΑμεΑ επεσήμανε πως είναι απαραίτητο να ξαναδημιουργηθούν οι περίπου οκτώ θέσεις στάθμευσης ΑμεΑ στην πόλη που χάθηκαν εξαιτίας της ανάπλασης.
ΠΡΟΣΒΑΣΙΜΟΤΗΤΑ ΣΤΗΝ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΠΑΡΑΛΙΑ
Αποκαρδιωτική είναι η εικόνα στην Ανατολική παραλία της πόλης, σημείο για το οποίο το Σωματείο ΑμεΑ έχει καταθέσει υπόμνημα στον Δήμο Ρεθύμνου, με βελτιώσεις που πρέπει να γίνουν στις υποδομές, όπως θέσεις στάθμευσης, ράμπες ακόμη και βελτιώσεις στα σημεία προσβασιμότητας στην παραλία.
ΤΑ ΣΗΜΕΙΑ ΠΡΟΣΒΑΣΙΜΟΤΗΤΑΣ ΑμεΑ ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΛΙΑ ΑΠΑΙΤΟΥΝ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ
Την ίδια ώρα τα σημεία προσβασιμότητας των ΑμεΑ στις παραλίες που δημιουργήθηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος συνεργασίας Δήμου Ρεθύμνου και Δήμου Αγίας Νάπας στο Ρέθυμνο, αποδεικνύεται πως δεν συντηρούνται, σε τέτοιο βαθμό μάλιστα ώστε την περυσινή χρονιά τα άτομα με αναπηρία να μην μπορέσουν να τα αξιοποιήσουν. Όπως τόνισε ο κ. Τσαχάκης «Στο παραλιακό μέτωπο είναι ακόμη σε εκκρεμότητα η δημιουργία ραμπών από τη Βόρεια πλευρά. Ο εξοπλισμός υποβαθμίστηκε στα σημεία αυτά. Από τους διαδρόμους λείπουν τμήματα τα οποία δεν αντικαθίστανται με αποτέλεσμα πέρυσι να μην χρησιμοποιηθούν. Επιπλέον, οι διάδρομοι δεν φτάνουν ως τη θάλασσα και θα έπρεπε να συμπληρωθούν. Πρόκειται για δύο σημεία στην ανατολική παραλία της πόλης, ένα στον Πλατανιά, ένα στον Πετρέ και ένα στα Μισίρια».
Ο κ. Τσαχάκης επεσήμανε πως αν το Σωματείο είχε κληθεί να γνωμοδοτήσει για τα εν λόγω σημεία θα είχε υποδείξει αναμφίβολα ένα πιο σύγχρονο και λειτουργικό μηχανισμό. Πρόκειται για σταθερό μηχανισμό που κατευθύνεται απευθείας στη θάλασσα κάτι που προσφέρει αυτονομία στα ΑμεΑ.
ΧΩΡΟΙ ΕΚΔΗΛΩΣΕΩΝ ΧΩΡΙΣ ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΤΙΚΗ ΠΡΟΣΒΑΣΙΜΟΤΗΤΑ
«Σε χώρους αναψυχής και εκδηλώσεων δεν υπάρχει ικανοποιητική προσβασιμότητα» τόνισε ο κ. Τσαχάκης. Αναφερόμενος ενδεικτικά στο παράδειγμα του Ωδείου, όπου δεν υπάρχουν υποδομές. Ο ίδιος τόνισε πως είχαν αγοραστεί πριν από δέκα χρόνια μεταλλικές ράμπες για τις ανάγκες εκδήλωσης οι οποίες παραμένουν αποθηκευμένες και αναξιοποίητες. «Αν υπάρχουν ακόμη οι ράμπες αυτές καλό θα ήταν να αξιοποιηθούν γιατί τεχνικά πάντα υπάρχει μια λύση» επεσήμανε ο κ. Τσαχάκης.
Το φρούριο της Φορτέτζας έχει προσβασιμότητα μόνο στην είσοδο, ωστόσο όπως ανέφερε ο κ. Τσαχάκης απαιτούνται θέσεις στάθμευσης για ΑμεΑ και επιπλέον υποδομές. Στο πλαίσιο αυτό, επειδή πρόκειται για αρχαιολογικό χώρο υπάρχουν, όπως τόνισε ο ίδιος, αντικειμενικά ζητήματα που δεν επιτρέπουν μεγάλο εύρος παρεμβάσεων. «Ο χαρακτηρισμός ενός χώρου ως προσβάσιμου δεν σχετίζεται μόνο με την ύπαρξη ειδικής ράμπας», τόνισε ο κ. Τσαχάκης, αλλά με συνολικές υποδομές για την πρόσβαση σε όλους τους χώρους.
ΠΡΟΣΒΑΣΗ ΣΤΗΝ ΥΓΕΙΑ
Σε ό,τι αφορά την πρόσβαση των ΑμεΑ σε χώρους ζωτικής σημασίας όπως το Νοσοκομείο Ρεθύμνου, όπως επεσήμανε ο κ. Τσαχάκης, μπορεί να υπάρχουν ειδικές ράμπες ωστόσο η νέα πτέρυγα δεν διαθέτει καθόλου WC για ΑμεΑ, ενώ στο υπόλοιπο νοσοκομείο υπάρχει μόλις μία στο ισόγειο. Την ίδια ώρα στο κτήριο του ΠΕΔΥ επί της οδού Μοάτσου οι συνθήκες είναι δραματικές και μάλιστα σε έναν χώρο όπου τα ΑμεΑ περνούν από επιτροπές πιστοποίησης αναπηρίας. Πρόκειται για ένα κτήριο που στερείται βασικών υποδομών, ενώ δεν είναι λίγες οι φορές, όπως ανέφερε ο κ. Τσαχάκης, που άνθρωποι με βαριές αναπηρίες έχουν εξεταστεί στον δρόμο ή ακόμη και στο όχημα κάτω από το κτήριο, καθώς δεν ήταν εφικτό να μεταφερθούν στον όροφο.
ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΔΗΜΑΡΧΕΙΟ ΜΕ ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΤΙΚΗ ΠΡΟΣΒΑΣΙΜΟΤΗΤΑ
Παρ’ όλο που τα προβλήματα παραμένουν, η προσβασιμότητα στα κτήρια της Περιφερειακής Ενότητας Ρεθύμνου και το Δημαρχείο χαρακτηρίζεται ικανοποιητική, χρήζει όμως σίγουρα βελτιωτικών παρεμβάσεων. Ενδεικτικά, στην Περιφερειακή Ενότητα Ρεθύμνου υπάρχει ανελκυστήρας όχι όμως και για τους ενδιάμεσους ορόφους όπου στεγάζονται υπηρεσίες στις οποίες πολλές φορές η πρόσβαση είναι απαραίτητη. Το Δημαρχείο Ρεθύμνου έχει αποκτήσει, όπως τόνισε ο κ. Τσαχάκης, ικανοποιητική προσβασιμότητα για ΑμεΑ.
ΠΡΟΣΒΑΣΗ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
Εξίσου δύσκολη καθίσταται η προσβασιμότητα στην εκπαίδευση για τα παιδιά με αναπηρία, αφού εκτός από ορισμένα νέα σχολεία, τα παλαιότερα δεν διαθέτουν υποδομές όπως WC και ράμπες. Ενδεικτικό, όπως τόνισε ο κ. Τσαχάκης, είναι περιστατικό με μητέρα που αναγκάστηκε να βρίσκεται σε όλη τη διάρκεια της ημέρας στον χώρο του σχολείου για να μετακινεί το παιδί της που αντιμετωπίζει αναπηρία και να μπορεί να εξυπηρετείται στους χώρους του σχολείου και να πηγαίνει στην τουαλέτα.
Μετά από τα παραπάνω γίνεται εύκολα κατανοητό το «κενό» που υπάρχει στις υποδομές προκειμένου οι συνάνθρωποι με αναπηρίες να μπορούν να έχουν την αυτονομία που χρειάζονται και δικαιούνται. Σε μια δυσμενή οικονομική συγκυρία και ένα «εχθρικό» αρχιτεκτονικό πολλές φορές περιβάλλον που στερεί τα βασικές υποδομές σε ΑμεΑ, προστίθεται και η έλλειψη παιδείας αλλά και ευαισθησίας από ορισμένους που δεν αντιλαμβάνονται πως μέσα από τις ενέργειές τους στερούν βασικές δυνατότητες στην καθημερινότητά των συμπολιτών τους. Αναγκαιότητα αποτελεί όμως, όπως τόνισε ο κ. Τσαχάκης, η εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση των παιδιών για τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν τα ΑμεΑ, μέσα από το σχολείο, δράσεις μάλιστα που το Σωματείο υλοποιεί με θετική ανταπόκριση στα σχολεία της πόλης.
Σε ό,τι αφορά το σύνολο των δυνατοτήτων της πόλης: «Η πόλη του Ρεθύμνου είναι επίπεδη. Θα μπορούσε να γίνει πολύ προσβάσιμη. Σε όσα έχουν γίνει μέχρι σήμερα, ακόμη και στις αναπλάσεις, δυστυχώς εντοπίζονται λάθη» υπογράμμισε ο κ. Τσαχάκης.
Συνεπώς, είναι τελικά η πόλη του Ρεθύμνου προσβάσιμη; Η απάντηση είναι πως παρά τις προσπάθειες που έχουν θέσει τις βάσεις για μια πόλη καθολικά προσβάσιμη ο δρόμος είναι ακόμη μακρύς, αφού οι υποδομές χρειάζονται αναμφίβολα βελτιώσεις και όπως αποδεικνύεται μέσα από την καθημερινότητα των ΑμεΑ, βρίσκονται σε αρχικό στάδιο, για να επιτευχθεί εντέλει ο στόχος της καθολικής προσβασιμότητας.
