Πολλά και σοβαρά είναι τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν καθημερινά στην πόλη του Ρεθύμνου τα άτομα με αναπηρία. Προβλήματα που καθιστούν δύσκολη την καθημερινότητά τους και συνοδεύονται με ταλαιπωρία και αδυναμία εξυπηρέτησής τους.
Τα σοβαρότερα εξ αυτών αφορούν στις δυσκολίες προσβασιμότητας τόσο στους δρόμους της πόλης όσο και χώρους πολιτισμού.
Παράνομες καταλήψεις δημόσιου χώρου από ΙΧ και σταθερά αντικείμενα, η ανεξέλεγκτη ανάπτυξη τραπεζοκαθισμάτων στο ιστορικό κέντρο, τοποθέτηση πινακίδων ή άλλων αντικειμένων στους δρόμους και τις πλατείες εμποδίζουν τη απρόσκοπτη πρόσβαση των ΑμεΑ σε μια πόλη που κατά τα άλλα εδώ και πολλά χρόνια δρομολογεί δράσεις, έργα και παρεμβάσεις στον τομέα της βιώσιμης κινητικότητας.
Την ίδια στιγμή σοβαρά λάθη και παραλείψεις καταγράφονται στα έργα ανάπλασης που σχεδιάζονται στην πόλη δυσχεραίνοντας την πρόσβαση των πολιτών. Η κατάσταση είναι εξαιρετικά δύσκολη για τους ανθρώπους με κινητικά προβλήματα οι οποίοι αγωνιούν εν όψει και της καλοκαιρινής περιόδου, οπότε και ο πληθυσμός πολλαπλασιάζεται και η κατάσταση όπως υποστηρίζουν θα επιδεινωθεί.
Το σωματείο ΑμεΑ Ρεθύμνου ζητά από τον δήμο να επιδείξει την απαιτούμενη ευαισθησία και άμεσα να λάβει μέτρα και πρωτοβουλίες για να να διορθωθούν τα κακώς κείμενα της πόλης που καθιστούν δύσκολη την καθημερινότητα των ΑμεΑ.
Σε επιστολή που βρίσκεται στα χέρια του δήμου Ρεθύμνου με παραλήπτη τον δήμαρχο Γιώργη Μαρινάκη και τους αρμόδιους αντιδημάρχους Τεχνικών Έργων, Κυκλοφοριακών Θεμάτων και Κοινωνικής Πολιτικής Α. Μαλά, Στ. Ξεζωνάκη και Α. Ελευθεριάδου αντίστοιχα, περιγράφεται με μελανά χρώματα η σκληρή πραγματικότητα που αντιμετωπίζουν οι άνθρωποι με αναπηρία.
Στην επιστολή που υπογράφει ο πρόεδρος του σωματείου ΑμεΑ Δημήτρης Τσαχάκης και η αντιπρόεδρος Καλλιόπη Γιαννιδάκη αναφέρεται χαρακτηριστικά:
«Η καλοκαιρινή, τουριστική περίοδος έχει ξεκινήσει με πολλά προβλήματα στην καθημερινή ζωή των ατόμων με αναπηρία, κυκλοφοριακό κομφούζιο, εμπόδια κάθε είδους στον δημόσιο χώρο, δρόμους, πεζοδρόμια, πλατείες, θέσεις στάθμευσης οχημάτων ΑμεΑ σε κακή κατάσταση, δεν έχει γίνει καμία παρέμβαση για τη βελτίωση των ραμπών και των διαδρόμων όδευσης τυφλών, προβλήματα στις αναπλάσεις, εγκατάσταση συστήματος, μηχανισμού seatrac για την πρόσβασή μας στη θάλασσα και πολλά άλλα. Όλα τα παραπάνω συνθέτουν μία αφόρητη κατάσταση για τα ΑμεΑ με συνέπεια να μην τολμούν να κυκλοφορήσουν και να ανταποκριθούν στις καθημερινές τους ανάγκες. Συγκεκριμένα:
Το 2023 εγκρίθηκε από το Δημοτικό συμβούλιο η συγκρότηση της Δημοτικής επιτροπής προσβασιμότητας, αν και έχει περάσει μεγάλο χρονικό διάστημα και το έχουμε θέσει υπ’ όψη του νέου αντιδημάρχου προ διμήνου, από τότε δεν έχουμε καμία εξέλιξη. Η εν λόγω επιτροπή θα συμβάλει σημαντικά στον εντοπισμό, την καταγραφή και τον σχεδιασμό των παρεμβάσεων που απαιτούνται για τη βελτίωση της υφιστάμενης κατάστασης στις υποδομές, καθώς και στη αποφυγή λαθών και αστοχιών στα νέα έργα.
Τη φετινή χρονιά ο δήμος μας διαθέτει και τα δύο συστήματα seatrac για την πρόσβαση των ατόμων με κινητική αναπηρία στη θάλασσα, επιβάλλεται να προγραμματίσετε έγκαιρα την εγκατάστασή τους. Προτείνουμε την εγκατάστασή τους στο τέλος Μαΐου, τον νέο σύγχρονο μηχανισμό στην Άρη Βελουχιώτη (ανατολική παραλία) κάτω από το Μπόρα-Μπόρα και το άλλο στην παραλία Γερανίου, εκεί ο ξύλινος διάδρομος καθόδου στο κάτω μέρος χρειάζεται προέκταση δύο μέτρων περίπου, και στα δύο παραπάνω σημεία υπάρχει η σχετική υποδομή. Επί πλέον επιβάλλετε τη φετινή χρονιά η εγκατάσταση και του συστήματος πρόσβασης στη θάλασσα για τα άτομα με αναπηρία όρασης το οποίο διαθέτετε. Ακόμα για τη σωστή και εύρυθμη λειτουργία τους, επιβάλλετε κάποιος να τα ανοίγει το πρωί και να τα κλείνει το απόγευμα, γενικώς να προσέχει τη χρήση τους, να τα προσέχει από τυχόν φθορές από παιχνίδια ή δολιοφθορές κ.ά.
Τα έργα ανάπλασης σε κεντρικούς δρόμους της πόλης μας που βρίσκονται σε εξέλιξη, αυτά που έχουν ολοκληρωθεί και αυτά που πραγματοποιούνται στην Καλλιθέα και στις οδούς Μεσολογγίου και Μελισσινού παρουσιάζουν λάθη, εμπόδια και παραλήψεις. Επιβάλλεται να ακολουθούνται πιστά οι προδιαγραφές που ορίζονται. Σύμφωνα με την ΚΥΑ 6213/Β/2022, τα λάθη έχουν σχέση με την τοποθέτηση των οδηγών όδευσης τυφλών οι οποίοι πρέπει να τοποθετούνται στο μέσο της ελεύθερης ζώνης όδευσης πεζών και όχι λιγότερο από 50 εκατοστά από τα κτίρια, που συχνά είναι καταστήματα με πόρτες, γλάστρες και άλλα στοιχεία που προεξέχουν. Η παραπάνω ΚΥΑ αναφέρει ότι ο οδηγός όδευσης τυφλών πρέπει να έχει απόσταση από σταθερά αντικείμενα το ελάχιστο 50 εκατοστά. Επίσης πρέπει να αποφεύγετε με κάθε τρόπο η δενδροφύτευση των πεζοδρομίων εντός ή στο όριο των ελεύθερων ζωνών όδευσης των πεζών. Επί πλέον στην πόλη μας σε πολλά σημεία έχουν λάθη στην κατεύθυνση, κάνουν ζικ ζακ χωρίς λόγο, συναντούν εμπόδια, σε πολλά σημεία έχουν σπάσει πλάκες και το ύψος των κλαδιών συναντούν το κεφάλι των ατόμων με αναπηρία όρασης. Έχουμε υποβάλλει προτάσεις, γραπτώς και προφορικώς, όπως πρόσφατα στην εταιρία Lever η οποία έχει αναλάβει τη μελέτη της βιώσιμης προσβασιμότητας στην πόλη μας, σχετικά με τη βελτίωση της υφιστάμενης κατάστασης, που όπως είναι γνωστό και κοινά παραδεκτό υπάρχου εκατοντάδες λάθη, παραλήψεις και αστοχίες όπως βελτίωση ραμπών πεζοδρομίων ως προς το σχήμα, τις διαστάσεις και κυρίως την κλίση τους κ.ά.».
Αγκάθι το κυκλοφοριακό και οι παράνομες καταλήψεις δημόσιου χώρου
Στην επιστολή γίνεται ειδική αναφορά για την κακή κατάσταση των οριοθετημένων θέσεων στάθμευσης ΑμεΑ, το κυκλοφοριακό κομφούζιο και τις παράνομες καταλήψεις δημοσίου χώρου. Χαρακτηριστικά αναφέρεται:
«Το κυκλοφοριακό κομφούζιο που παρουσιάζεται στην πόλη, αλλά και οι παράνομες καταλήψεις δημόσιου χώρου, δρόμων, πεζοδρομίων και πλατειών, από αυτοκίνητα, μηχανάκια, εμπορεύματα και παντός είδους εμπόδια, δυσχεραίνουν την κυκλοφορία των ΑμεΑ και των οχημάτων τους. Οι θέσεις στάθμευσης οχημάτων ΑμεΑ βρίσκονται σε κακή κατάσταση. Σε ορισμένες απ’ αυτές έχουν εξαφανιστεί οι κολώνες με τις πινακίδες σήμανσης, σε άλλες οι πινακίδες είναι μουτζουρωμένες, ή είναι καλυμμένες με αυτοκόλλητα και φυσικά οι διαγραμμίσεις χρειάζονται φρεσκάρισμα. Στις θέσεις που υπήρχαν στους δρόμους που πέρασε η ανάπλαση θα πρέπει να επαναδημιουργηθούν στα σημεία που έχουν χωροθετηθεί με οριζόντια και κάθετη σήμανση, δηλαδή στα σημεία που υπήρχαν πριν την ανάπλαση. Στα περισσότερα απ’ αυτά τα σημεία έχουν τοποθετηθεί σε άλλο σημείο με κάθετη μόνο σήμανση χωρίς διαγράμμιση, αρνητικό παράδειγμα αποτελεί η θέση στην οδό Χατζηδάκη, η οποία δημιουργήθηκε απέναντι από το σημείο που υπήρχε πριν την ανάπλαση και πάνω σε μία ράμπα με κάθετη μόνο σήμανση, ανεπίτρεπτο και παράνομο βάση του ΓΟΚ και του Κ.Ο.Κ. Κραυγαλέο παράδειγμα ρουσφετολογικής και παράνομης χωροθέτησης προσωπικής θέσης στάθμευσης ΑμεΑ αποτελεί η περίπτωση επαγγελματία επί κεντρικής οδού, η οποία δεν προβλέπεται από τη σχετική νομοθεσία και παρά το γεγονός ότι γνωμοδοτήσαμε αρνητικά και δεν εγκρίθηκε από την Αποκεντρωμένη διοίκηση, η θέση αυτή κατά παράνομο τρόπο εξυπηρετεί τους πελάτες του, οι οποίοι στο παρμπρίζ τους αντί της νόμιμης κάρτας στάθμευσης ΑμεΑ, φέρουν την παράνομη και άκυρη απόφαση του Δημοτικού συμβουλίου. Το γεγονός αυτό έχει ανοίξει τους ασκούς του Αιόλου με συνέπεια να ζητούν θέσεις στάθμευσης ΑμεΑ πολλοί άλλοι επαγγελματίες με το επιχείρημα, γιατί αυτός, θέλω κι εγώ. Έχουν ενημερωθεί σχετικά με όλα τα στοιχεία, ο δήμαρχος και οι αντιδήμαρχοι τέως και νυν, ο πρόεδρος του Δημοτικού συμβουλίου, ακόμα και ο διοικητής της τροχαίας χωρίς αποτέλεσμα, καμία ανταπόκριση. Σιωπή ανοχής. Καταγγέλλουμε κάθε προσπάθεια καταστρατήγησης των δικαιωμάτων μας, τα οποία θα διεκδικήσουμε και δικαστικά. Επί πλέον θα πρέπει να επανεξεταστούν ορισμένες προσωπικές θέσεις και μετά την αποκατάσταση των παραπάνω επιβάλλετε η χαρτογράφηση τους. Έχουμε κάνει μια πρώτη σχετική συζήτηση με το νέο αντιδήμαρχο κυκλοφοριακών θεμάτων, όμως αν και έχει περάσει μεγάλο χρονικό διάστημα δεν υπάρχει καμία εξέλιξη ως σήμερα».
Ανύπαρκτη αστυνόμευση
Στην επιστολή γίνεται λόγος για ανύπαρκτη αστυνόμευση τόσο στην παλιά όσο και στη νέα πόλη:
«Αναρωτιέται κανείς, υπάρχει κανονισμός λειτουργίας της παλιάς πόλης, αλλά και της νέας πόλης; Ο καθένας κάνει ότι θέλει, όπως θέλει και όπου θέλει χωρίς κανένα έλεγχο και κυρίως χωρίς κυρώσεις. Ορισμένοι δρόμοι στην παλιά πόλη είναι απροσπέλαστοι στα ΑμεΑ από παράνομες καταλήψεις με τραπεζοκαθίσματα και εμπορεύματα. Στο κέντρο της παλιάς πόλης υπάρχουν αίθουσες πολιτιστικού και κοινωνικού ενδιαφέροντος, εκθέσεων, συναυλιών κ.ά. τις οποίες δεν μπορούν να προσεγγίσουν τα ΑμεΑ, επί πλέον δεν υπάρχουν θέσεις στάθμευσης οχημάτων ΑμεΑ. Ακόμα η προσέγγιση στη Φορτέτζα ατόμων με κινητικές κυρίως αναπηρίες είναι αδύνατη, για το σκοπό αυτό επιβάλλετε να δρομολογηθεί το ηλεκτρικό όχημα το οποίο διαθέτει ο δήμος μας. Ακόμα σας έχουμε θέσει το θέμα προσβασιμότητας μας στον Δημοτικό κήπο, για τον σκοπό αυτό σας έχουμε υποβάλλει και συγκεκριμένες προτάσεις. Αλλά και στην υπόλοιπη πόλη παρουσιάζεται παρόμοια κατάσταση. Η αστυνόμευση είναι σχεδόν ανύπαρκτη.
Ένα ακόμα πρόβλημα που μας απασχολεί αποτελεί και η έλλειψη προσβασιμότητας στα ΑμεΑ στα περισσότερα Δημόσια και Δημοτικά κτίρια, καθώς και στις περισσότερες τράπεζες, αίθουσες συνάθροισης κοινού και φυσικά στα καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος, για τα οποία σας έχουμε προτείνει τη σύνδεση του κριτηρίου της στοιχειώδους προσβασιμότητάς τους με την αδειοδότησή τους.
Όλα τα παραπάνω συνθέτουν τη σκληρή πραγματικότητα που βιώνουν κάθε καλοκαιρινή περίοδο τα άτομα με αναπηρία, χωρίς δυστυχώς καμία βελτίωση παρά τις προφορικές και γραπτές παρεμβάσεις μας με συγκεκριμένες προτάσεις και στοιχεία. Όλα τα παραπάνω σε συνάρτηση με την παντελή έλλειψη δομών και υπηρεσιών προστασίας και υποστήριξης στα άτομα με αναπηρία όλων των κατηγοριών και ιδιαίτερα για τα ΑμεΑ άνω των 22 ετών τα οποία αποφοιτούν από τα Ε.Ε.Ε.Ε.Κ, το ΕΝ.Ε.Ε.ΓΥ.Λ και τα σχολεία της γεν. εκπαίδευσης, τα οποία εγκαταλείπονται και απομονώνονται στα σπίτια τους με ότι αυτό συνεπάγεται στην εξέλιξη της ζωής τους.
Όπως έχουμε επισημάνει τα έργα των αναπλάσεων είναι μια ευκαιρία αναβάθμισης της αισθητικής και λειτουργικής εικόνας της πόλης. Επί πλέον τα έργα των αναπλάσεων είναι μια ευκαιρία να δημιουργήσετε τις προϋποθέσεις, καθολικής κινητικότητας, της ανεμπόδιστης, αυτόνομης και απρόσκοπτης προσβασιμότητας για όλους, και φυσικά για τα άτομα με αναπηρία και γενικότερα για τα εμποδιζόμενα άτομα.
Τα παραπάνω έργα επιβάλλεται να δημιουργηθούν όπως προβλέπεται από την κείμενη νομοθεσία και τις προδιαγραφές που ορίζονται. Ακόμα επιβάλλεται η συνεργασία της υπηρεσίας σας με το σωματείο μας, το οποίο διαθέτει την τεχνογνωσία, τη νομοθεσία, τις προδιαγραφές και κάθε στοιχείο που θα βοηθήσει στην πλήρη προσβασιμότητα των εν λόγω έργων.
Η συμπερίληψη σε κάθε έργο που σχεδιάζεται και εκτελείται θα πρέπει να αποτελεί φιλοσοφία και οδηγός ώστε να λαμβάνονται υπ’ όψη οι ανάγκες όλων, με η χωρίς αναπηρία».
